Eksposomika. Technologie omiczne w rozpoznawaniu zagrożeń zdrowotnych.

Eksposomika, zwana również exposomics, to nauka zajmująca się badaniem wszystkich czynników środowiskowych, na które narażony jest człowiek przez całe życie, oraz tego, jak te czynniki wpływają na zdrowie. Eksposomika obejmuje szeroki zakres czynników, takich jak zanieczyszczenie powietrza i wody, dieta, styl życia, czy zagrożenia zawodowe.
 Celem eksposomiki jest zrozumienie skomplikowanych interakcji między tymi czynnikami a procesami biologicznymi, aby odkryć, w jaki sposób czynniki środowiskowe przyczyniają się do powstawania chorób oraz wpływają na ogólny stan zdrowia.
 Książka ma charakter edukacyjny. Chcemy przybliżyć stosowany w publikacjach naukowych język i problematykę zdrowia. Stosowane w literaturze naukowej terminy specjalistyczne (słowa klucze) są celowo zaznaczone w tekście wytłuszczoną czcionką i wielokrotnie powtarzane w celu ułatwienia wyszukania informacji w internetowych bazach danych.
 Zbiór ponad 150 dwujęzycznych słów kluczy nakreśla tematykę książki. Każdy rozdział zawiera na końcu kompletny wykaz słów kluczy oraz wykaz nazwisk odkrywców, naukowców, którzy znacząco przyczynili się do postępu nauki w opisywanych dziedzinach. Warto to podkreślić: odkrycia i postępy technologii omicznych nie są anonimowe.
 Podajemy indeks kilkudziesięciu nazwisk naukowców cytowanych w tekście. Świadomie ograniczyliśmy cytowanie literatury przedmiotu głównie do publikacji przeglądowych i metaanaliz, w większości opartych na pracach przeglądowych, przeglądzie randomizowanych badań klinicznych (RCT, randomized clinical trials).
 Książka zawiera spis głównych słów kluczy oraz leksykon trudniejszych terminów. Mamy nadzieję, że celowe wielokrotne powtarzanie pełnych nazw słów kluczy nie będzie irytujące. Przeciwnie – utrwali potrzebne pojęcia i definicje. Mamy też nadzieję, że książka będzie służyć jako przewodnik po skomplikowanym świecie nowoczesnych technologii, pojęć i faktów obejmujących tak cenny obszar badań, jakim jest zdrowie człowieka.

Warszawa, 2025